Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy to nie tylko zbeletryzowany «dokument» przemytniczo-przestępczych środowisk polsko-sowieckiego pogranicza z lat dwudziestych. To także - a może przede wszystkim - kreacja świata wartości prostych, uczuć gwałtownych i czystych, świata, który jego bohaterom zdaje się pełniejszy, głębszy, prawdziwszy i... moralnie jaśniejszy od świata normalnego. Dla narratora i bohatera Kochanka Wielkiej Niedźwiedzicy wartościami pierwszymi są wolność, koleżeństwo, solidarność i lojalność wobec przyjaciół. Jest on przemytnikiem, przestępcą i bandytą, a równocześnie stale tęskni do ideału, do świata pozbawionego zbrodni i kłamstwa, blichtru i łajdactwa. Jest amoralny i bezwzględny, a zarazem sentymentalny, pełen poświęcenia i oddania dla najbliższych mu osób. W kreację świata przemytników wpisał Piasecki także krytykę społeczeństwa i fałszu cywilizacji. Zgodnie z romantyczną tradycją tego motywu z naruszenia norm społecznych uczynił cnotę i pochwałę świata wartości prawdziwych. [...]
[z Posłowia]
