W niniejszej książce podjęto problamatykę powstania styczniowego (1863-1864). Poruszono aspekty dotyczące walk prowadzonych przez Polaków, przyczyn i konsekwencji tego zrywu niepodległościowego oraz związanej z nim tradycji. Zamieszczone w książce artykuły wybitnych historyków zostały napisane w języku polskim i rosyjskim.