Miejska Biblioteka Publiczna

"Rzeczpospolita" przedstawia kolekcję MITOLOGIE ŚWIATA poświęconą mitom, podaniom i legendom ludów z całego świata. Seria składająca się z 25 tomów, ilustrowanych największymi dziełami artystów, zabiera czytelników w niezwykłą podróż w czasie, której towarzyszami drogi będą herosi o nadludzkiej sile, potwory i zwierzęta fantastyczne, stwórcy świata, demony i dobre duchy. Seria opisuje nie tylko mitologie najważniejszych cywilizacji, które uznaje się za filary europejskiej kultury, jak Grecja czy Rzym, ale także sięga po prastare wierzenia ludów jak Fenicjanie czy plemiona starożytnej Syberii. Dzięki temu powstała barwna, fascynująca kolekcja o sprawach, które mają zasadnicze znaczenie w życiu człowieka. Każdy tom przedstawia bogaty zbiór mitów danej cywilizacji, prezentuje panteon bóstw, tłumaczy, jak ludy świata wyobrażały sobie powstanie i koniec świata oraz zaświaty. To także podróż przez miejsca święte, jak Piramida Słońca w Teotihuacan, kurhan Newgrange w Irlandii czy góra Uluru w Australii.

Cywilizacja starożytnego Egiptu ściśle związana była z Nilem - rzeką życia, od której wylewów zależał dobrobyt krainy i jej mieszkańców. Rzeka jak błękitna wstęga przecinała rdzawe piaski pustyni, dając życie oazom i zazieleniając brzegi. Tak oto pozbawiona życia pustynia przemieniła się w magiczną krainę, której sztuka połyskiwała złotem, mamiła turkusem glazury, zachwycała żółciami, czerwienią i brązami przywodzącymi na myśl muł życiodajnego Nilu.

Wznoszące się ku niebu strome piramidy, nieustraszeni wojownicy - orłu i jaguary, zadziwiający artyści i kapłani wyrywający ofiarom bijące serca. Aztekowie przerażają i fascynują zarazem. Liczne miejsca kultu tworzyły świętą przestrzeń, która organizowała życie religijne, społeczne i polityczne. Każda osada, a nawet każda dzielnica chlubiła się własną świątynią zwaną "teocalli", czyli domem boga. Budowano ją zwykle na schodowej piramidzie, zdobiono rzeźbami oraz malowidłami przedstawiającymi czczone w niej bóstwa.

Celtowie - wojowniczy lud o wyraźnie wyodrębnionej, bogatej kulturze - przemierzyli w swoich wędrówkach cały kontynent, by osiedlić się na jego zachodnich krańcach. Ich opowieści o starych bogach i dawnych obyczajach zachowały się do naszych czasów. Niektóre z tych legend należą do najstarszych w Europie. Mitologia celtycka w znacznym stopniu wpłynęła na rozwój kultury europejskiej, a jej walory narracyjne sprawiły, że z czasem przeniknęła także do kultury masowej.

Wiekowość tradycji, mnogość wyznań i prądów ideowych,, złożyły się na bogaty obraz mitologii indyjskiej. Światy wierzeń aryjskich, przedaryjskich, drawidyjskich, oraz wierzeń lokalnych zmieszały się ze sobą, tworząc hinduizm i jego szczegółową ścieżkę - tantryzm. Obok nich powstały niezależne dźinizm i buddyzm.

Mitologia rzymska na wspaniale rozwiniętą część heroiczną, a nikłą (lub wtórną) kosmologię. Przedstawia ona nie tyle dzieje bogów, co legendarne dzieje Rzymu: od upadku Troi, która miała być przodkinią Wiecznego Miasta, po ustabilizowanie jego potęgi.

Historia Inków to opowieść o wspaniałości i tragedii imperium. O jego bajecznych skarbach, których wielu zapewne do dziś nie odnaleziono. O jego zadziwiającym kunszcie budowlano-inżynieryjnym, o budzących fascynację rytuałach religijnych i ceremoniach. O nieszczęsnym losie faktycznego władcy i o krwawym podboju potężnego imperium przez niewielką ekspedycję hiszpańskich konkwistadorów.

W Czarnej Afryce istnieje wiele grup etnicznych, a każda z nich stworzyła swoją odrębną kulturę, rządzi się autonomicznymi prawami i posiada własne wierzenia. Stąd też nie można powiedzieć o istnieniu jednej, spójnej mitologii afrykańskiej, lecz o wielu różnorodnych, aczkolwiek przenikających się mitologiach.

Coraz obszerniejsza wiedza na temat życia i wierzeń nieprzystępnych północnych ziem umożliwia przenikanie do rządzącej się surowymi prawami rozległej krainy wojowniczych bóstw, olbrzymów, elfów, karłów, przedziwnych zwierząt i niezliczonych demonów skandynawskiej mitologii.

Mezopotamia (z gr. "Międzyrzecze") rozciągała się na obszarze dzisiejszego Iraku, części Syrii, Turcji i Iranu. Nad głównymi jej rzekami - Eufratem i Tygrysem - budowano osady i miasta. Najstarszymi mieszkańcami tej krainy byli semiccy Akadowie i Sumerowie. Tych ostatnich uznaje się za wynalazców (połowa IV tysiąclecia p.n.e.) pisma nazywanego klinowym ze względu na kształt znaków przypominających kliny.

Indianie Ameryki Północnej wyznawali prawdopodobnie najbardziej "ekologiczną" religię świata, w której człowiek nie był panem stworzenia. Czcił nie tylko niebo i słońce, ale też ziemię i całą otaczającą przyrodę. Zwierzęta w wierzeniach indiańskich nie są podległe ludziom. Są otoczonymi szacunkiem "starszymi braćmi" To dzięki nim człowiek pojawił się na ziemi i dzięki nim na niej żyje.

Wyspiarze Oceanii byli ludźmi bardzo religijnymi, choć w mnogości wysp trudno ustalić jednolity dla całego regionu system wierzeń i praktyk religijnych. Największe różnice widoczne są między mieszkańcami wielkich wysp Malanezji i wulkanicznych wysepek na Polinezji. Im bardziej na wchód, tym ubywa duchów, a przybywa bogów.

Mongołowie kojarzą się głownie z dzikimi wojownikami ze stepów, którzy w średniowieczu mieli u stóp cały świat. Ich spuścizna kulturowa wciąż jednak nie jest dobrze znana. Dotyczy to m.in. Wierzeń ludów mongolskich, które oryginalnością i bogactwem dorównują wielu dawnym systemom religijnym. Warto podjąć próbę dotarcia do korzeni mitologii, która stanowiła jeden z fundamentów potężnego mongolskiego imperium.

Majowie wznosili sanktuaria na szczytach monumentalnych piramid, pomalowanych na czerwono. Kolor ten związany był nie tylko z najbardziej drogocenną substancją - krwią, ale i ze wschodem słońca, a więc z odrodzeniem. Zieleń otaczającej ich roślinności, błękit nieba oraz niebieskoturkusowe wody rzek, jezior i lagun sprawiły, że barwa zielononiebieska (yax) symbolizowała wieczność, a jadeit uważany był za najcenniejszy kamień.

Fenicjanie nigdy nie tworzyli jednego państwa. Należały do nich liczne miasta-kolonie. Słynęli z umiejętności żeglowania, byli znakomitymi kupcami. Za to o ich wierzeniach nie wiemy zbyt wiele.

Chiny ze swoją kształtującą się od tysiącleci cywilizacją należą do państw o najbogatszej tradycji kulturalnej i politycznej. Początki państwowości tego kraju sięgają wielu wieków przed naszą erą. Państwo Środka - obok Egiptu, Mezopotamii i Indii - stanowi jedną z cywilizacyjnych kolebek ludzkości. Chiny oddziaływały zarówno politycznie, jak i kulturalnie m. in. Na Japonię, Koreę, Wietnam, Tajwan i Tybet.

Świat mitologii koreańskiej jest nieodłącznie powiązany z wpływami kulturowymi i religijnymi dominującymi w Azji. Na przykład, podobnie jak w Chinach, wśród zwyczajów religijnych w Korei jednym z najważniejszych był kult przodków. Obowiązujący obecnie system tradycyjnych wartości również ma swoje korzenie głównie w konfucjanizmie i buddyzmie. Kultura koreańska pozostawała przez długi czas w cieniu cywilizacji chińskiej, niemniej obfitowała w wiele interesujących i oryginalnych form obrzędowości, rytuałów i mitów.

W Anatolii kultura hetycka mieszała się z hurycką i luwijską. Wzajemnie przenikali się również bogowie. Imiona bogów o zbliżonych funkcjach skrybowie zapisywali sumeryjskimi znakami ideograficznymi dla ułatwienia sobie pracy (w tekście zapisywane są wersalikami). Fascynujący świat wierzeń ludów starożytnej Anatolii wyłuskujemy z fragmentów tabliczek z pismem klinowym.

Eskimosi wzbudzali podziw, ponieważ potrafili przetrwać w skrajnie trudnych warunkach, ale i niechęć, gdyż nie akceptowano ich zwyczajów. Nie rozumiano także ich wierzeń, które na co dzień podpowiadały im jak żyć. Były tym, czym dla nas są religijne księgi, przepisy prawa, zasady wychowania i szkolne podręczniki. Rządy państw i misjonarze przez lata zmieniali ich życie. Mimo to Eskimosi zachowali pamięć o przeszłości, a dziś uważają się za jeden naród.

W mitologii starożytnej Persji przywołane są czasy świetności jednego z największych imperiów antycznego świata i jego niezwykle wyrafinowana kultura. Mity odzwierciedlają sposób myślenia Persów o otaczającym świecie.

Syberia to ogromna przestrzeń, wspaniała, choć surowa przyroda, mnogość ludów, języków i kultur. Niestety kultury te są słabo znane. Dotyczy to także mitologii.