"Malowany Ptak" to debiut powieściowy Jerzego Kosińskiego, który przyniósł autorowi ogromną popularność na całym świecie. Niepodważalnym na to dowodem może być fakt, że książka została przetłumaczona na kilkanaście języków, w ponad trzydziestu krajach, zanim ukazała się w Polsce. Akcja utworu rozgrywa się w czasie II wojny światowej. Głównym bohaterem jest 6-letni chłopiec, który w momencie wybuchu wojny zostaje rozdzielony z rodzicami. Od tej pory musi sam dbać o siebie, wędrując z wioski do wioski. Jest on z pochodzenia Żydem lub Cyganem (nie jest to dokładnie określone), wyróżnia się śniadą cerą i czarnymi włosami. Wygląd zewnętrzny utrudnia mu życie, gdyż jest utożsamiany z czartem, który wg zabobonnych wieśniaków przynosi nieszczęście. Jedni przyjmują go pod swój dach, inni w obawie przed Niemcami przepędzają chłopca (jak wiadomo zarówno Żydzi i Cyganie byli przez Niemców "tępieni" bez względu na wiek i płeć, a ukrywanie takiej osoby kończyło się śmiercią całej rodziny udostępniającej schronienie). Chłopiec dzielnie stawia czoła przeciwnościom losu, jakie spotyka podczas swej wędrówki. Z biegiem czasu nabiera doświadczenia, które jest mu niezwykle pomocne w walce o przetrwanie. Książka ta jest w niektórych momentach brutalna, dlatego nie polecam jej zbyt młodym czytelnikom, a także osobom o słabych nerwach. Jedno z wielu przedstawionych tutaj wydarzeń, mające odzwierciedlenie w samym tytule powieści to historia człowieka trudniącego się łapaniem ptaków. Człowiek ten w chwilach złości lub psychicznego załamania wyjmował ptaka z klatki i malował go różnokolorowymi farbami. Następnie puszczał ptaka, który wzbijał się w powietrze i leciał do stada swoich towarzyszy. Przez pewien czas ptaki nieufnie obserwowały, by za chwilę rzucić się całą gromadą na swego malowanego kolegę. Był martwy, zanim poobdzierany z piór spadł na ziemię. "Malowany ptak" to ciekawa książka, ukazująca zawiłość ludzkiej psychiki oraz dewiacje psychiczne niektórych bohaterów. Na pewno powieść budzi sporo kontrowersji i sprzecznych uczuć, ale jest wciągająca. Mimo brutalnych opisów i chęci zamknięcia książki, coś sprawia, że czyta się stronę po stronie, chcąc poznać dalsze losy bohatera. Warto ją przeczytać choćby dlatego, żeby zobaczyć jak trudno było przetrwać wojnę, mając śniadą cerę.Oczywiście nie jest to książka popularno-naukowa i sporą jej część stanowi fikcja literacka, ale mimo wszystko ziarenko prawdy, a może nawet i więcej się w niej znajduje.
