Mikołaj był zwyczajnym chłopcem. Zwyczajnym jednak tylko na pozór, bo od rówieśników odróżniała go ogromna wyobraźnia. Ta wyobraźnia sprawiła, że pewnego zwyczajnego dnia zobaczył zupełnie inne oblicze swojego Miasta, tego samego, którego ulice przemierzał codziennie, błądząc jego uliczkami i przedłużając, jak długo tylko się da, powrót ze szkoły do domu.
Ostatni rycerz to hołd oddany wspaniałemu władcy, twórcy świetności Tarnowa w XVI wieku, hetmanowi Janowi Tarnowskiemu. Jest on ukazany jako człowiek przemijającej epoki, godny potomek Zawiszy Czarnego, spadkobierca rycerskich ideałów, ceniący sobie ponad wszystko honor i męstwo, a jednocześnie jako światły humanista, wspierający ideały renesansu i goszczący na swym dworze najwybitniejsze umysły epoki. Ostatni Rycerz to także opowieść o Mieście, o jego XVI-wiecznej świetności, kiedy to Tarnów otaczały potężne mury, a już z daleka widać było wieże kościołów i imponujące baszty. Zatrzymywali się tu kupcy z dalekich stron, mieszkańcy zaś, dzięki mądrości światłego gospodarza, żyli w spokoju i dobrobycie. Na wzgórzu, na południe od miasta wznosił się imponujący swymi rozmiarami zamek, jedna z najświetniejszych ówczesnych polskich rezydencji. Chłopca i Miasto połączyła przedziwna więź. Miał szczęście usłyszeć głos Miasta, odkryć jego duszę, zajrzeć w głąb jego największych tajemnic. Ale to może udać się tylko temu, kto potrafi posługiwać się wyobraźnią.