Piotr Pęziński jest dziennikarzem i historykiem, absolwentem Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracuje z forum emigrantów marcowych "Plotkies", "Słowem Żydowskim", "Rzeczpospolitą". W 2012 roku otrzymał I nagrodę Żydowskiego Instytutu Historycznego w V Konkursie im. Majera Bałabana dla najlepszej pracy magisterskiej poświęconej tematyce żydowskiej."Otrzymaliśmy pierwszą pracę, w której dokonano na tak szeroką skalę analizy fascynującego socjologicznie zjawiska, jakim był żydowski ruch młodzieżowy w PRL, i to w oparciu o inne źródła niż tylko przefiltrowane przez upływ czasu wspomnienia emigrantów marcowych. Na podkreślenie zasługuje także wyważone podejście Autora, który nie uległ fascynacji ani »mroczną stroną ludzkości« (czyli materiałami wytwarzanymi przez SB i MSW), ani silnymi emocjami, które do dziś są w środowisku emigrantów obecne. [.] Książka jest napisana żywym, wciągającym językiem".(dr Joanna Nalewajko-Kulikov)
Skrzyżowanie tych ulic to jeden z symboli wielowiekowej koegzystencji chrześcijan i żydów w Krakowie. Rafael Scharf, żydowski pisarz i publicysta, który w 1936 r. wyjechał z Krakowa do Anglii, po latach pisał: "Więc wracam >>zmęczony burz szaleństwem
Komiks Kristofa Biena Naród wybrany jest udaną próbą przedstawienia tragicznych losów polskich Żydów, mieszkańców Warszawy, skazanych na zagładę przez niemieckich okupantów. To pełna dramatyzmu historia pięciu osób i ich bliskich, pełna lęku, desperacji, beznadziei i odwagi. Losy głównych bohaterów, którzy są postaciami fikcyjnymi, przedstawione zostały w rzetelnym kontekście historycznym. Sytuacje w jakich się znaleźli, ich wybory, pełne dramatyzmu decyzje, realnie oddają tragizm czasu wojny. Co jest szczególnie cenne bohaterowie nie są wyizolowani z polskiej społeczności, a naturalnych kontaktów nie przerwała wojna ani mury getta. Autor poprzez jednostkowe historie żydowskich bohaterów ukazuje szerokie spektrum zachowań i postaw Polaków. Bardzo mocno akcentuje przypadki świadczonej pomocy, nie unikając jednocześnie wskazania na zjawiska negatywne. Dramatyczna sytuacja, gdy szmalcownik denuncjuje gestapo polską rodzinę ukrywającą swoich żydowskich współpracowników wzmacnia realizm trudnej historii.Niewątpliwym atutem komiksu jest skoncentrowanie się na osobistych losach konkretnych ludzi. Prowadzona przez autora oszczędna narracja, obfitująca w zwroty akcji, a także zdecydowana forma ilustracji wywołują u czytelnika emocjonalne napięcie, które powoduje, że czytelnik chce poznać dalsze losy bohaterów, choć przeczuwa, że będą one tragiczne. To emocjonalne utożsamienie się z bohaterami sprawia, że komiks staje się ważną lekturą i wywołuje refleksję na temat postaw i zachowań w sytuacjach skrajnych i człowieczeństwa - w szerokim tego słowa znaczeniu.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Publikacja składa się z dwóch części: naukowej i źródłowej. W pierwszej swoje artykuły zaprezentowali: dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys, dr hab. Elżbieta Słabińska, dr Edyta Majcher-Ociesa, dr Tomasz Domański, dr Marek Maciągowski, Agnieszka Dziarmaga i Bartłomiej Gierasimowicz. Dotyczą one: kultury i przejawów religijności społeczności wyznania mojżeszowego, szkolnictwa, aktywności gospodarczej ludności żydowskiej, wizerunku Chmielnika jako przykładowego sztetla tego okresu, eksterminacji Żydów podczas II wojny światowej oraz Polaków ratujących Żydów. Ostatni tekst zajmuje się kwestiami wykorzystania prac nadesłanych na konkurs w procesie edukacyjnym. Artykuły znajdujące się w pierwszej części opierają swój wywód na pracach konkursowych. Uzupełniają i prostują informacje przekazane przez rozmówców. W drugiej części publikacji zaprezentowane zostały prace nadesłane na konkurs "Nasi sąsiedzi - Żydzi". Są to wywiady przeprowadzone z osobami, najczęściej Polakami, pamiętającymi czasy II Rzeczypospolitej i II wojny światowej, na temat żyjących wówczas Żydów. W trzech edycjach konkursu "Nasi sąsiedzi - Żydzi" wzięło udział 58 uczniów, którzy przygotowali 33 wywiady. Prace uzupełniają 33 zdjęcia. Uczniowie przeprowadzili wywiady z 47 osobami. Rozmówcy nastawieni byli pozytywnie do społeczności żydowskiej, ale pojawiły się również wypowiedzi krytyczne. Analizując relacje, należy pamiętać, że są to wspomnienia osób, które podczas wojny były dziećmi.
UWAGI:
Na stronie przedtytułowej: Centralny Projekt Badawczy IPN. Dzieje Żydów w Polsce oraz relacje polsko-żydowskie w latach 1914-1989. Bibliografia na stronach 275-283. Indeksy.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Nikomu nie mów, że na imię ci Rachmil : poruszająca historia żydowskiego chłopca w latach Holokaustu : historia prawdziwa Tyt. oryg.: ""Du darfst nie sagen, dass du Rachmil heisst" : die Geschichte von Laja Menen und ihrem Sohn Rudi".
Niezwykłe odkrycie w archiwum jednego z klasztorów w Belgii: nieznane wcześniej dokumenty naprowadzają Autorkę na ślad żydowskiego chłopca, który w 1943 roku znalazł schronienie w klasztorze trapistów w Westvleteren, po czym został oddany flamandzkiej rodzinie pod opiekę. W ten sposób zdołał przeżyć Holocaust. Warszawska Żydówka, Laja Menen, wyjeżdża do Niemiec w poszukiwaniu pracy. Jest sama i nosi w łonie nieślubne dziecko. W 1936 roku w berlińskim szpitalu żydowskim rodzi syna - Rudiego Rachmila. Udaje jej się uciec razem z nim do Brukseli. Dzięki aktywnej postawie pewnego Żyda z Karlsruhe oraz mnichów z zakonu trapistów chłopiec trafia do belgijskiej rodziny, która ratuje go przed nazistami. Nowa rodzina przyjmuje go pod swój dach nie oznacza to jeszcze, że dziecku przestało zagrażać śmiertelne niebezpieczeństwo, jednak jego szanse na przeżycie znacznie wzrastają. Chłopiec unika śmierci. Niestety matka Rudiego, Laja Menen, nie ma tyle szczęścia - wpada w ręce gestapo i zostaje wywieziona do Auschwitz. Dopiero w 2002 roku syn zamordowanej Lai, 66-letni Rudolf Rachmil Menen, dowiedział się, gdzie się urodził dowiedział się też wreszcie, kim był jego ojciec.
UWAGI:
1450. publ. Klubu dla Ciebie.
DOSTĘPNOŚĆ:
Dostępny jest 1 egzemplarz. Pozycję można wypożyczyć na 30 dni
Szmul Rozensztajn prowadził swój "Notatnik" od 20 lutego 1941 do 7 kwietnia 1942 roku. Jako bliski współpracownik Przełożonego Starszeństwa Żydów w Łodzi Chaima Rumkowskiego opisywał w nim dzień powszedni swojego przełożonego, jego prace, obowiązki oraz spotkania. Przytaczał również mowy wygłaszane przez Rumkowskiego do mieszkańców getta. Tekst Notatnika pozbawiony jest właściwie osobistych komentarzy autora. Narracyjne "ja" pojawia się w nim ledwo kilka razy i tylko w kontekście uwag uściślających, takich jak: "Napiszę o tym jutro" lub "Jak mi przekazano". Styl zapisu jest mieszaniną formuł urzędowych i perswazyjnych, kreujących pozytywny wizerunek Rumkowskiego jako władcy getta. Owa poetyka czyni Notatnik lekturą niezwykle frapującą. Zaprasza czytelnika do pogłębionej refleksji nad fenomenem getta łódzkiego, w którym wola i wybujała ambicja jednostki doprowadziły do swoistego "zniewolenia umysłów" a co za tym idzie również do propagandowego zdeformowania języka spisywanych tam tekstów. "Notatnik" Rozensztajna w wyjątkowy sposób umożliwia współczesnemu czytelnikowi dotarcie do postaci Mordechaja Chaima Rumkowskiego - szefa łódzkiego Judenratu, którego rola, mimo upływu lat, budzi wciąż żywe zainteresowanie, stając się przy tym przedmiotem gorących historycznych i etycznych sporów.Autor tekstu Szmul Rozensztajn (ur. 1898) został wywieziony do Oświęcimia-Brzezinki latem 1944. Przed wojną pracował jako nauczyciel hebrajskiego i dziennikarz, łódzki korespondent dziennika "Hajnt". W getcie łódzkim jako bliski współpracownik Przełożonego Starszeństwa Żydów Chaima Rumkowskiego pełnił kolejno funkcje: kierownika zakładu malowania szyldów, nauczyciela, pracownika wydziału meldunkowego, kierownika referatu prasowego przy przełożonym Starszeństwa Żydów w Łodzi, kierownika drukarni i wytwórni stempli. Od 7 marca 1941 do 21 września 1941 roku redagował ukazujący się w getcie tygodnik "Geto-Cajtung", opracował też dwa kalendarze - na rok 1942 i 1943.
Nowy leksykon judaistyczny Tyt. oryg.: "Neues Lexikon des Judentums ".
POZ/ODP:
pod red. Juliusa H. Schoepsa ; red. Moses Mendelssohn Zentrum, Julius H. Schoeps [et al.] ; przeł. Sława [>>] Lisiecka, Zofia Rybicka, Elżbieta Ptaszyńska-Sadowska.
Nowy leksykon judaistyczny to zaktualizowana wersja pierwszego wydania, które ukazało się w 1992 roku. Podobnie jak poprzednia edycja, książka powstała z myślą o odbiorcach nieżydowskich, nie dysponujących rozległą wiedzą o kulturowym kręgu judaizmu, a zainteresowanych historią, polityką, kulturą i religią narodu żydowskiego. Nowy Leksykon Judaistyczny obejmuje zagadnienia z następujących dziedzin:
