Miejska Biblioteka Publiczna

Ostatnie, dramatyczne dni II wojny światowej. Posądzony o tchórzostwo lejtnant Wehrmachtu staje przed plutonem egzekucyjnym. W geście rozpaczy prosi innego oficera o przekazanie swojemu synowi srebrnej papierośnicy. Ten, niewzruszony prośbą skazańca, wdeptuje ją w błoto. 60 lat później na obrzeżach Wrocławia dwaj przyjaciele, architekt Aleksander Berens i dziennikarz Karol Menc, odnajdują na działce budowlanej Aleksandra poczerniałą starą papierośnicę. Początkowo nie przywiązują wagi do swego znaleziska, jednak gdy rusza budowa domu, robotnicy odnajdują na działce niewybuch z czasów wojny oraz czyjś szkielet. Przyjaciele podejmują prywatne śledztwo, w którym ważną rolę odegra odnaleziona wcześniej papierośnica, stając się "drogowskazem" do wojennego schowka niemieckiego oficera. W poszukiwaniach kibicuje im ojciec Aleksandra, Jan Berens - emerytowany chirurg, wdowiec i niespełniony aktor, ku niezadowoleniu syna przeżywający w jesieni życia płomienny romans.

OFICJALNA ROSYJSKA HISTORIA PRZEMILCZA FAKTY UKAZANE W TEJ KSIĄŻCE.
STANISŁAW M. JANKOWSKI OPOWIADA JEDNAK O WYDARZENIACH, KTÓRYCH NIE MOŻNA PRZEMILCZEĆ ANI ZAPOMNIEĆ: O OKRUCIEŃSTWACH, GWAŁTACH, ZŁODZIEJSTWIE, ZBRODNIACH I SAMOWOLI ARMII CZERWONEJ NA ZIEMIACH "WYZWOLONYCH".
TO LEKTURA DLA TYCH, KTÓRZY NIE BOJĄ SIĘ WIEDZIEĆ.

Żołnierze AK przyjęli ich jak sojuszników - oni potraktowali ich jak wrogów: kulą w głowę lub uwięzieniem. Przez cywilów witani byli kwiatami i chlebem - tyle że oni chcieli zegarków, wódki oraz kobiet. Biada tym, którzy odmówili...

Stanisław Jankowski pisze w tej książce - niczym w akcie oskarżenia - o tym, jak sowieccy "wyzwoliciele" zastąpili niemieckich strażników Majdanka i Auschwitz, jak wysyłali do łagrów żołnierzy podziemia i górników. Opowiada o pacyfikacjach, egzekucjach odwetowych, gwałtach, podpaleniu gnieźnieńskiej katedry. Opisuje strzelaniny żołnierzy WP i milicjantów z "sojusznikami" oraz śmierć polskich urzędników, którzy usiłowali zaprowadzić porządek. Gdyby nie ujawnione przez autora dokumenty, trudno byłoby uwierzyć, że to wszystko rzeczywiście się zdarzyło, że tak naprawdę wyglądało wyzwolenie po sowiecku. ..

Książka o dziewczętach, które od dziecka marzyły, by walczyć o wolną Polskę, jak czynili to w powstaniach ich dziadowie i ojcowie. Młodych kobietach, które czekały na wielką wojnę, by służyć Ojczyźnie. Autor przedstawia niemal zupełnie nieznaną działalność kobiet w konspiracji przed I wojną światową i w czasie wojny w POW, ich uczestnictwo w obronie Lwowa w listopadzie 1918 r. oraz w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920. Przypomina kobiety, które w roku 1905, a później latach 1914-1920, brały udział w walce o niepodległość m.in. w konspiracyjnych organizacjach strzeleckich, w Polskiej Organizacji Wojskowej, w szeregach Ochotniczej Legii Kobiet, w wojnie polsko-sowieckiej w 1920 r. Walczyły też i traciły życie w obronie Lwowa, Wilna, Płocka, Przemyśla. To książka o kobietach, które kapelusze zamieniły na "maciejówki", a suknie na żołnierskie mundury. Można je było spotkać wszędzie: dostarczały broń, były szpiegami i wywiadowczyniami. Były w szeregach kawalerii, artylerii, służbie sanitarnej, intendenturze, wykonywały trudne bojowe zadania. Wiele z nich ukrywało się w legionowych mundurach pod pseudonimami lub "lewymi" nazwiskami: "Kazik Żuchowicz" (Wanda Gertz), "Leszek Pomianowski"(Zofia Plewińska), "Stanisław Kepisz"(Eliza Ludwika Daszkiewiczówna), "Zygmunt Tarło"(Zofia z Trzcińskich Kamińska), "Alfred Wołoszański"(Maria Wołoszyńska) i innymi. Wśród zaangażowanych w pomoc legionistom można było spotkać niewiasty wysoko postawione w hierarchii społecznej, jak hrabianka Pelagia Skarbkówna czy hrabina Teodozja Dzieduszycka. Autorowi udało się poznać i przedstawić w książce losy wybranych legionistek, dotrzeć do rodzinnych dokumentów, wspomnień, fotografii i archiwów. To, czego dokonał, jest bardzo ważne, bo badania ich dziejów utrudnia brak dokumentów i . to co działo się potem - druga wojna światowa, konspiracja, Powstanie Warszawskie, a po 1945 roku PRL-owski nakaz milczenia o tamtych czasach. Dlatego warto te historie przypominać, by czerpać z takich lektur wzorce.