Tom I - "...czas pokoju i wojny" - to wspomnienia międzywojennego dwudziestolecia na polskich Kresach północno-wschodnich i przeważnie tam spędzonych lat okupacji, konspiracji i partyzantki.
Jest to już druga książka,będąca plonem ogólnopolskiego konkursu pamiętnikarskiego adresowanego do nauczycieli. Głównym jego organizatorem był Instytut Pedagogiki i Psychologii Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach, który w zbieraniu wspomnień nawiązał bliską współpracę z działającą przy Uniwersytecie Warszawskim Pracownią Pamiętnikarstwa Socjopolitycznego oraz Towarzystwem Przyjaciół Pamiętnikarstwa. Pierwszy konkurs, ogłoszony na jesieni 1992 roku, przebiegał pod hasłem "Pamiętniki młodych nauczycieli 1993"; rozstrzygnięto go wiosną 1993 roku. Wpłynęło nań 120 prac ze wszystkich regionów kraju. Ich autorzy reprezentowali różne środowiska, różne typy szkół, byli nauczycielami różnych przedmiotów. Dzielili się swoimi radościami i smutkami, codziennymi kłopotami i sukcesami, a także rozterkami i dylematami związanymi z zawodem. Pamiętniki te rejestrowały zmiany bezpośrednio po transformacji ustrojowej, stąd zawierały wiele osobistych nadziei odnoszących się w tym czasie do reformowanego szkolnictwa. Na drugi konkurs - "Nauczycielska dojrzałość", ogłoszony w 2002 roku, wpłynęło ponad 160 tekstów od autorów liczących 35 do 53 lat. Wśród nich było 20 uczestników poprzedniej edycji. Utrwalona w tych pamiętnikach rzeczywistość to wielki zbiorowy portret współczesnego nauczyciela, tęskniącego za lepszą przyszłością, z dużym zaangażowaniem przebijającym się przez formalne zawiłości szkolnego systemu, który, pomimo wszystko, nie zapomina o wychowankach.
"Dzieje małego chłopca i jego rodziny podczas straszliwych lat okupacji faszystowskiej w Polsce zobrazowane są w tym dzienniku z całą prostotą dziecinnego stylu, tym większe też czynią wrażenie. To, co opisuje mały Dawidek, może się wydać dziś komuś niezrozumiałym koszmarem - jest jednak obrazem rzeczywistości, przez którą musiały przejść miliony ludności polskiej i żydowskiej w tamtych ciężkich latach." ze wstępu Jarosława Iwaszkiewicza.
Pamiętnik i inne pisma z getta stanowią nieocenione świadectwo autobiograficzne całego życia ich autora, a szczególnie ostatniego okresu spędzonego za murami. Jedną z fundamentalnych cech wyróżniających wojenne teksty Korczaka jest ich organiczny związek z realiami gettowymi, zakorzenienie w materii zdarzeń dnia codziennego, w szczególe, w drobiazgu, operowanie bliskimi planami i zapisem sytuacji konkretnych czy wręcz trywialnych - a przy tym wszystkim ich wymiar metafizyczny. Wychodzą one bowiem poza granice getta, poza faktograficzny konkret, otwierając perspektywę refleksji nad doświadczeniem Zagłady, nad moralnymi dylematami w sytuacjach granicznych, nad kondycją człowieka stojącego wobec bezprecedensowej miary cierpienia i agresji zła. [z posłowia Jacka Leociaka]
