Egzekutor
Stefan Dąmbski jako 16-letni żołnierz AK został egzekutorem - wykonywał wyroki na polskich kolaborantach, Niemcach, Ukraińcach, a później także na przedstawicielach nowej władzy. Jego spisana pod koniec życia spowiedź wciąż budzi kontrowersje. Z jednej strony jest świadectwem skrajnego poświęcenia dla Ojczyzny, z drugiej - pozbawionym emocji samooskarżeniem mordercy. Stawia pytanie o cenę wojennego
bohaterstwa i granice patriotyzmu. Z biegiem lat jej antywojenne przesłanie zyskuje na znaczeniu.
"Słyszę, jak drży jej głos; próbuje zachować zimną krew do końca. Jej młodsza siostra stoi jak skamieniała, matka leci zemdlona na ziemię. Czytam wyrok.
- Została pani skazana na karę śmierci za zdradę Państwa Polskiego, wyrok zostanie wykonany natychmiast. Daję pani dziesięć minut na modlitwę i pożegnanie się z rodziną.
Mój spokojny głos robi jednak swoje, łzy duże jak groch pokazują się w oczach Jadzi. Siostra rzuca się jej ze spazmatycznym płaczem na szyję, widzę, jak podnoszą teraz zemdloną matkę i układają ją na łóżku. Patrzę, jak Jadzia robi znak krzyża na piersi, i słyszę, jak szepcze modlitwę. Tak mija parę minut. [.]
Zniżyłem lufę i równocześnie pociągnąłem za spust. Byle nie w głowę - pomyślałem - jak ona będzie wyglądać w trumnie. Długa seria. i koniec wszystkiego! Jadzia Pierożanka przestała istnieć. I dlaczego? Było to pytanie, które dręczyło mnie później tygodniami".
Odpowiedzialność: | Stefan Dąmbski ; [wybór i opracowanie redakcyjne Aleksandra Janiszewska, Maria Krawczyk, Anna Richter]. |
Hasła: | Dąmbski, Stefan (1925-1993) Podobwód Rzeszów Południe (Armia Krajowa) II wojna światowa (1939-1945) Ruch oporu Wykonanie kary śmierci Rzeszów (woj. podkarpackie ; okolice) Pamiętniki i wspomnienia Literatura polska |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Ośrodek Karta, 2020. |
Wydanie: | Wydanie III, poszerzone. |
Opis fizyczny: | 167, [1] strona ; 21 cm. |
Forma gatunek: | Książki. Literatura faktu, eseje, publicystyka. |
Dziedzina: | Bezpieczeństwo i wojskowość Historia |
Zakres czasowy: | 1942-1945 r. |
Powstanie dzieła: | 2020 r. |
Twórcy: | Janiszewska, Aleksandra. Wybór Krawczyk, Maria Magdalena. Wybór Richter, Anna. Wybór Redakcja |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)