Miejska Biblioteka Publiczna

Przyszli po nich nad ranem, pewnego sierpniowego dnia 1937 roku. Skończyło się oczekiwanie w niepewności. W ciągu kilku miesięcy los moich rodziców zostanie przypieczętowany.
Odpowiedź na pytanie: jak do tego doszło? - będzie jednym z wątków moich wspomnień. Dlaczego moja matka i ojciec związali się z ruchem, który jego zaprowadził 19 grudnia 1937 roku nad rów straceń w Butowie pod Moskwą, a ją wysłał na osiem lat do łagrów na północy Rosji?
Moje wspomnienia dotyczą w większości nieznanego lub raczej zapomnianego Gułagu - Gułagu dzieci. A taki istniał i w nim to właśnie spędziłem pierwsze siedem lat życia. Czas oddać głos tym najmłodszym, anonimowym ofiarom stalinowskiego terroru.

Z wiekiem jestem ostrożniejszy w rekomendowaniu dobrej literatury. Znam wiele książek, w których opisano losy więźniów Gułagu, ale żadna nie wywarła na mnie takiego wrażenia, jak wspomnienia Juliana Bettera ukazujące dramat najmłodszych więźniów Stalina. Chłodny, niemal matematyczny opis dzieciństwa, które ukradli mu bolszewicy, jest tak wstrząsający, że nawet kamienie powinny uronić łzy.
[Kjell Albin Abrahamsson wieloletni korespondent szwedzkiego radia i telewizji w Polsce i w Związku Radzieckim]

Wybór obrazów i wierszy pod wspólnym tytułem Dzieje Polski w malarstwie i poezji nie jest podręcznikiem historii. Nie stanowi dokumentacji wydarzeń historycznych, a jest tylko obrazem tego, w jaki sposób historyczne wydarzenia widzieli malarze i poeci. Jest to imaginacyjny obraz dziejów, przeważnie powstały już po upływie pewnego czasu, opóźniony - nieraz bardzo znacznie - w stosunku do wydarzeń, które opisuje.

Dziesięć godzin, które mogą zmienić losy legendy Solidarności, jednej kobiety i jednego kraju.
Małgorzata jest sędzią. Musi zadecydować, czy uwzględnić wniosek prokuratury o aresztowanie Józefa Piniora. Jest z tym sama, na wiele godzin zamknięta w czterech ścianach sali sądowej, ale to niejedyna decyzja, którą będzie musiała podjąć. Jej skomplikowane życie rodzinne - śmiertelnie chory mąż, dorastająca córka - zostanie poddane nowej próbie.
Nieoczekiwana miłość do mężczyzny stawia ją w sytuacji bez wyjścia.
Losy kraju oraz zmagania Małgorzaty obserwuje Szatan. Siła, która "wiecznie zła pragnąc, wiecznie czyni dobro", wraz ze swoją świtą pojawia się w Warszawie.
Ta książka zrodziła się z mojej niezgody na to, co się dzieje wokół mnie, i przekonania, że nie można milczeć.
Maria Nurowska

Książka o dziewczętach, które od dziecka marzyły, by walczyć o wolną Polskę, jak czynili to w powstaniach ich dziadowie i ojcowie. Młodych kobietach, które czekały na wielką wojnę, by służyć Ojczyźnie. Autor przedstawia niemal zupełnie nieznaną działalność kobiet w konspiracji przed I wojną światową i w czasie wojny w POW, ich uczestnictwo w obronie Lwowa w listopadzie 1918 r. oraz w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920. Przypomina kobiety, które w roku 1905, a później latach 1914-1920, brały udział w walce o niepodległość m.in. w konspiracyjnych organizacjach strzeleckich, w Polskiej Organizacji Wojskowej, w szeregach Ochotniczej Legii Kobiet, w wojnie polsko-sowieckiej w 1920 r. Walczyły też i traciły życie w obronie Lwowa, Wilna, Płocka, Przemyśla. To książka o kobietach, które kapelusze zamieniły na "maciejówki", a suknie na żołnierskie mundury. Można je było spotkać wszędzie: dostarczały broń, były szpiegami i wywiadowczyniami. Były w szeregach kawalerii, artylerii, służbie sanitarnej, intendenturze, wykonywały trudne bojowe zadania. Wiele z nich ukrywało się w legionowych mundurach pod pseudonimami lub "lewymi" nazwiskami: "Kazik Żuchowicz" (Wanda Gertz), "Leszek Pomianowski"(Zofia Plewińska), "Stanisław Kepisz"(Eliza Ludwika Daszkiewiczówna), "Zygmunt Tarło"(Zofia z Trzcińskich Kamińska), "Alfred Wołoszański"(Maria Wołoszyńska) i innymi. Wśród zaangażowanych w pomoc legionistom można było spotkać niewiasty wysoko postawione w hierarchii społecznej, jak hrabianka Pelagia Skarbkówna czy hrabina Teodozja Dzieduszycka. Autorowi udało się poznać i przedstawić w książce losy wybranych legionistek, dotrzeć do rodzinnych dokumentów, wspomnień, fotografii i archiwów. To, czego dokonał, jest bardzo ważne, bo badania ich dziejów utrudnia brak dokumentów i . to co działo się potem - druga wojna światowa, konspiracja, Powstanie Warszawskie, a po 1945 roku PRL-owski nakaz milczenia o tamtych czasach. Dlatego warto te historie przypominać, by czerpać z takich lektur wzorce.