Książka Wojciecha Pestki to zbiór reportaży o mieszkańcach wschodnich ziem II Rzeczpospolitej - Polakach, Ukraińcach, Żydach, Łotyszach, Białorusinach.Doświadczenie totalitaryzmu: hitlerowskiego i komunistycznego, w sposób tragiczny odcisnęło się na ich życiu niezależnie od narodowości i wyznania. Próbowano pozbawić ich ludzkiej godności, języka ojczystego i wiary w imię absurdalnych, zbrodniczych idei.Wśród bohaterów książki jest Alfred Schreyer z Drohobycza - wychowanek Brunona Schulza, Irena Sandecka z Krzemieńca - ucząca potajemnie dzieci języka polskiego, Stanisław Vincenz - miłośnik i znawca Huculszczyzny i Pokucia, ks. Ludwik Rutyna, który przeżył napady ukraińskich nacjonalistów, "repatriację" i po rozpadzie ZSRR wrócił do rodzinnego Buczacza, Knuts Skujenieks - jeden z najwybitniejszych poetów łotewskich.Reportaże Wojciecha Pestki mają wymiar ponadczasowy: autor przenosi punkt ciężkości z "wielkiej polityki" na losy jednostki wypowiadającej posłuszeństwo systemowi, w którym przestępstwem jest posiadanie zasad moralnych albo chociażby zwykła ludzka przyzwoitość.
